Uniswap คือ แพลตฟอร์มซื้อขายคริปโตเคอร์เรนซี (Decentralized Exchange : DEX) ที่ทำงานบน Ethereum Blockchain ซึ่งโดยส่วนใหญ่แล้วแพลตฟอร์มการแลกเปลี่ยนคริปโตจะเป็นแบบรวมศูนย์ (Centralized) ไม่ว่าจะเป็น Coinbase และ Binance ที่เราคุ้นหูกันดี แพลตฟอร์มเหล่านี้ถูกควบคุมโดยหน่วยงานเดียว คือ บริษัทที่เป็นเจ้าของแพลตฟอร์มนั้น ๆ แต่สำหรับแพลตฟอร์ม UNI จะเป็นระบบกระจายอำนาจที่ไม่มีใครเป็นเจ้าของเพียงคนเดียว หรือ กลุ่มเดียว ไม่ได้ขึ้นอยู่กับหน่วยงานใดหน่วยงานหนึ่ง นอกจากนี้ UNI ยังใช้โมเดลใหม่ที่เรียกว่า Automated Market Maker (AMM) และ ถือเป็นจุดเด่นของ UNI เมื่อเทียบกับ DEXs เจ้าอื่น ๆ เลยก็ว่าได้
Uniswap คือ
UNI คือ แพลตฟอร์มสำหรับแลกเปลี่ยนเหรียญดิจิทัลที่ใช้มาตรฐาน ERC20 เช่น Ethereum (ETH), Basic Attention Token (BAT) หรือ OmiseGO (OMG) โดย UNI ถูกสร้างขึ้นบนบล็อกเชน Ethereum และ ใช้ Smart Contract การแลกเปลี่ยนเหรียญจึงเกิดขึ้นได้โดยไม่จำเป็นต้องผ่านตัวกลาง โดยมีค่าธรรมเนียมเป็นเหรียญ ETH ประมาณ 0.3% ของมูลค่าการแลกเปลี่ยน
นอกจากนี้ ผู้ใช้ยังสามารถจ่ายเหรียญให้กับแพลตฟอร์ม Uniswap เพื่อช่วยเรื่องสภาพคล่องให้กับแพลตฟอร์มได้ โดยผู้ใช้จะได้รับค่าคอมมิชชั่นเป็นค่าธรรมเนียมจากการแลกเปลี่ยนเหรียญนั่นเอง
เหรียญ UNI ทำอะไรได้บ้าง
เหรียญ UNI คือ Governance Token สำหรับแพลตฟอร์ม UNI ซึ่งเป็นเหรียญที่มอบอำนาจในการกำหนดทิศทางของแพลตฟอร์มให้กับผู้ถือเหรียญ ไม่ว่าจะเป็นการออกเสียง หรือ การโหวตในข้อเสนอต่างๆ ได้
เหรียญ UNI เปิดตัวเมื่อวันที่ 17 กันยายน 2020 โดยทาง Uniswap จ่ายเหรียญ UNI ให้กับผู้ที่เคยใช้บริการแพลตฟอร์มผ่านทาง Airdrop เป็นจำนวน 400 เหรียญ คิดเป็นมูลค่าประมาณ 1,500 ดอลลาร์สหรัฐฯ หรือ ประมาณ 46,000 บาทไทย ในอนาคตผู้ใช้สามารถฟาร์มเหรียญ UNI เพิ่มได้ด้วยการล็อกเหรียญ (Staking) ที่กำหนดลงในแพลตฟอร์มเพื่อสนับสนุนสภาพคล่องของแพลตฟอร์ม
จุดเด่นของ UniSwap
UniSwap แพลตฟอร์มแบบกระจายอำนาจที่มาแรงสุด ๆ มีจุดเด่นอะไรบ้าง ไปดูกันเลย
Liquidity Pool ของ UniSwap
ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักกับ Liquidity Pool กันก่อน Liquidity Pool คือ การที่ผู้ใช้งานนำเหรียญดิจิทัลฝากเข้าไปในแพลตฟอร์ม หรือที่เรียกว่า Staking ผู้ที่นำเหรียญฝากเข้าไปก็จะถูกเรียกว่า Liquidity provider เพื่อให้แพลตฟอร์มเกิดสภาพคล่อง และสามารถเกิดการซื้อขายบนแพลตฟอร์มได้ Liquidity provider ก็จะได้รับผลตอบแทนเป็นค่าธรรมเนียมเมื่อมีคนอื่นมาเทรดเหรียญนั้น ๆ
สำหรับ UniSwap ก็มี Liquidity Pool เช่นกัน โดยผู้ใช้งานสามารถซื้อและขายเหรียญ ERC-20 ในนั้นได้ ส่วน Liquidity provider หรือผู้นำเหรียญเข้ามา Stake ในแพลตฟอร์ม เพื่อเพิ่มสภาพคล่องเข้าไปยัง Pool ของ UniSwap จะต้องฝากโทเคนหรือเหรียญเป็นคู่ (Pair) ในมุลค่าที่เท่ากัน ผู้ที่เป็น Liquidity Provider ก็สามารถทำกำไรได้จากค่าธรรมเนียมที่เกิดจากการเทรดคู่เหรียญนั้น ๆ เป็นผลตอบแทน
เทคโนโลยี AMM: Automated Market Maker
จุดเด่นของ UniSwap คือการนำเทคโนโลยี Automated Market Maker หรือ AMM มาใช้เป็นโปรโตคอลในการคำนวนราคาซื้อขายระหว่างเหรียญแต่ละคู่อย่างอัตโนมัติและแม่นยำ โดยระบบจะคำนวนด้วยสูตรคงที่ทางคณิตศาสตร์ คือ x*y = k ทำให้ผู้ใช้งานสามารถซื้อขายแลกเปลี่ยนเหรียญผ่าน Smart Contract ได้โดยไม่ต้องผ่านคนกลางหรือมีคนกลางคอยควบคุมแบบเก่า ที่จะต้องมี Market Maker ค่อยจัดการสร้างสภาพคล่องให้กับตลาด นอกจาก UniSwap ก็ยังมี DEX อื่น ๆ ที่ใช้เทคโนโลยี AMM เช่น Curve, SushiSwap, Balancer ฯลฯ
Uniswap คือ ใครสร้าง
UNI ถูกสผู้ก่อตั้ง UNI คือ Hayden Adams อดีตวิศวกรเครื่องกลของ Siemens โดยได้รับแรงบันดาลใจมาจากที่เกี่ยวกับ On-chain Automated Market Maker ของ Vitalik ที่โพสต์บน Reddit เมื่อปี 2016 ไอเดียของ Hayden Adams ได้รับทุนสนับสนุนจากหลายฝ่ายรวมถึงทุนจาก Ethereum Foundation อีกกว่า 100,000 ดอลลาร์ในการพัฒนาโปรเจกต์ หลังจากนั้น UNI ก็ได้เปิดตัวครั้งแรกในวันที่ 2 พฤศจิกายน 2018 ต่อมาได้มีการเปิดตัว UNI V2 ขึ้นในเดือนพฤษภาคม 2020 ซึ่งมีการอัปเกรดให้สามารถเทรดคู่เหรียญ ERC-20 กับ ERC-20 ได้ จากเดิมที่ต้องเทรด ERC-20 กับ ETH เท่านั้น
Uniswap มีความปลอดภัย
ERC-20 กำหนดเพียงชุดกฎเกณฑ์สำหรับโทเค็น เช่น เดียวกับการพิจารณาด้านความปลอดภัยที่เกี่ยวข้องกับความแข็งแกร่งของเครือข่าย Ethereum เป็นหลัก ตัวอย่างเช่น ความแออัดอาจเพิ่มราคาของ gas ที่จำเป็นในการทำธุรกรรม นำไปสู่ความล่าช้า และ ค่าธรรมเนียมการทำธุรกรรมที่สูงผิดปกติ ซึ่งส่งผลกระทบต่อผู้เข้าร่วมทั้งหมด
ในขณะที่ smart contracts สามารถทำให้เกิดปัญหาด้านความปลอดภัยที่อาจทำให้ผู้ค้า DeFi สูญเสียเงิน เพราะความจริงแล้วแฮกเกอร์ได้ประสบความสำเร็จในการขโมยเงินหลายล้านดอลลาร์ในช่วงสั้น ๆ ของ DeFi เมื่อฤดูใบไม้ร่วงปี 2020
Uniswap จำนวนเหรียญหมุนเวียน
อุปทานทั้งหมดของโทเค็นในการกำกับดูแลของ UNI คือ UNI คือ 1 พันล้านหน่วย สิ่งเหล่านี้จะพร้อมใช้งานในช่วงสี่ปีหลังจากนั้น UNI จะเปิดตัว “อัตราเงินเฟ้อแบบต่อเนื่อง” ที่ 2% เพื่อรักษาการมีส่วนร่วมของเครือข่าย
สี่ปีหลังจากการเปิดตัวโทเค็นของ UNI ในเดือนกันยายน 2024 อัตราเงินเฟ้อแบบต่อเนื่องที่ 2% ต่อปีจะมีผลบังคับใช้ ทั้งนี้เพื่อให้แน่ใจว่าการเข้าร่วมในระบบนิเวศ Uniswap จะดำเนินต่อไป โดยการลดแรงจูงใจให้กับผู้ถือแบบพาสซีฟ