ไหว้ศาลพระภูมิศาลเจ้าที่

ไหว้ศาลพระภูมิศาลเจ้าที่ ช่วยทำให้เกิดความสงบร่มเย็นภายในบ้าน นอกจากนี้ยังเชื่อว่าสามารถช่วยในเรื่องโชคลาภ บารมี ความรัก และ การงาน โดยศาลพระภูมิ คือ ศาลที่สร้างขึ้นเพื่อให้เป็นที่สถิตของเทพารักษ์ พบได้ทั่วไปในประเทศไทย มีลักษณะเป็นบ้าน หรือ วิหารหลังเล็กตั้งอยู่บนเสาเดี่ยว ปะรำทำจากปูนหรือไม้ นิยมตั้งไว้ในจุดที่เชื่อว่าเป็นมงคล ซึ่งมักจะอยู่ริมรั้วหรือมุมหนึ่งนอกบ้าน และ บ้านหนึ่งก็อาจมีศาลพระภูมิมากกว่าหนึ่งหลัง นอกจากในด้านความเชื่อแล้ว ศาลพระภูมิเองยังเป็นประติมากรรม ของตกแต่งโบราณที่ให้ความสวยงามตามฉบับคนไทยอีกด้วย

ไหว้ศาลพระภูมิศาลเจ้าที่ ธูปกี่ดอก

การไหว้ศาลพระภูมิ หรือ พระชัยมงคลนั้น นิยมสักการะทุกเช้าก่อนเดินทางออกจากบ้าน เพื่อขอพร และ เป็นสิริมงคลให้กับตนเอง อีกทั้งขอท่านช่วยปกป้องรักษาบ้านเรือน โดยการไหว้ศาลพระภูมิใช้ธูปบูชาทั้งหมด 5 ดอก (สามารถใช้ธูป 3, 5 หรือ 9 ดอกก็ได้ตามที่เจ้าบ้านนับถือ) เทียน ดอกไม้สด หรือ พวงมาลัยสด และ ถวายน้ำเปล่า หลังจากสวดมนต์เสร็จสิ้นเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ให้ถวายอาหารคาว และ อาหารหวาน หรือ ผลไม้ สามารถถวายผลัดเปลี่ยนกันได้ทุกสัปดาห์ หากไม่สะดวกก็สามารถทำเดือนละ 2 ครั้งได้เช่นกัน หลังจากเสร็จพิธีให้ทำความสะอาดบริเวณศาลพระภูมิ และ บริเวณโดยรอบ เพื่อให้พื้นที่น่ามอง เป็นสิริมงคลต่อตนเอง

ของคาว

การถวายของคาวนั้น นิยมถวายเนื้อสัตว์ อาทิ หัวหมู ไก่ เป็ด ปลานึ่ง กุ้ง และ ปู เป็นต้น โดยสามารถได้เป็นทั้งตัว หรือ บางชิ้นตามงบประมาณของเจ้าบ้าน ก่อรถวายให้ทำการล้างทำความสะอาดเหมือนเตรียมวัตถุดิบไว้ทำอาหารบนจาน และ จัดวางให้สวยงาม นอกจากนี้ยังสามารถวางเครื่องดื่มอย่างอื่นเพิ่มเติม ได้แก่ เหล้า น้ำชา น้ำอัดลม และ น้ำเปล่า 

อย่างไรก็ตาม พระมหาสมชาย ฐานวุฑโฒ ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดพระธรรมกาย ด้านการศึกษาและ การเผยแผ่ กล่าวไว้ว่า เครื่องเซ่นไหว้ศาล พระภูมิเจ้าที่ หมู เห็ด เป็ด ไก่ จริง ๆ คนที่ได้รับก็ คือ ผีเร่ร่อนแถวนั้น โดยมากินโอชะที่เป็นของละเอียด เหลือเพียงส่วนของหยาบที่เป็นวัตถุดิบตรงหน้า วิธีส่งให้ทางนั้นได้รับจริง คือ การสร้างบุญแล้วนึกอุทิศส่วนกุศลไปให้ท่าน

ของหวาน

ของหวานมักใช้เป็นเครื่องเคียงของคาว ดั่งในอดีตการทานคาวแล้วต้องจบด้วยการทานหวานเพื่อกลบกลิ่น หรือ อีกในหนึ่งเป็นการบอกถึงฐานะที่ดี ขนมเหล่านี้มักมีการตกแต่งสวยงาม ให้ความหมายดี และ สามารถใช้เป็นสังเวยมังสวิรัติแทนของคาวได้ในบางกรณี ได้แก่ ทองหยิบ ที่สื่อถึงความรุ่งเรือง, ทองหยอด ให้ร่ำรวยเงิน, ฝอยทอง เสริมความรักที่ยาวนาน, ขนมเม็ดขนุน และ ขนมชั้น ช่วยทางด้านการงาน หรือ เรื่องการใช้ชีวิต, และ ขนมถ้วยฟู ให้มีความเจริญรุ่งเรือง เฟื่องฟู รุ่งโรจน์ มีความเจริญก้าวหน้า นอกจากนี้ยังถวาย ขนมเสน่ห์จันทน์ ขนมจ่ามงกุฎ และ ขนมทองเอก ได้อีกด้วย

ผลไม้มงคล ไหว้ศาลพระภูมิศาลเจ้าที่

การถวายผลไม้ให้ศาล นิยมเลือกผลไม้ที่มีความหมายอันดี โดยมักตีความมาจากลักษณะการกำเนิด เติบโต และ ผลที่ได้ออกมา หรือ ยึดหลักตามความเชื่อต่าง ๆ สำหรับผลไม้ที่นิยมนำมาไหว้ศาลพระภูมิมักเป็นลูกขนาดเล็ก หาซื้อง่าย ได้แก่ ส้ม มีความหมายเรื่องความร่ำรวยเงิน, สาลี่ ที่ช่วยให้เงินทองไหลมาไม่ขาดมือ, ทับทิม จะทำให้ครอบครัวอยู่ด้วยกันอย่างมีความสุข, แอปเปิล ช่วยไล่โรคร้ายออกไป ให้สุขภาพดี, องุ่น เสริมเจริญก้าวหน้าเรื่องการงาน, กล้วยหอม ให้มีลูกมีหลาน, สับปะรด มองการณ์ไกล, แก้วมังกร, และ ลิ้นจี่ ส่วนจำนวนที่เหมาะสม คือ 5 ลูก หรือ อาจน้อยกว่านั้นตามความสะดวกของผู้ถวายเอง

ของที่ไม่ควรนำมาไหว้

มีหลักการง่าย ๆ คล้ายกับการนำของไปเยี่ยม หรือ ฝากในงานมงคลต่าง ๆ เช่น งานแต่งงาน งานบุญ หรือ งานบวช โดยของเหล่านั้นต้องมีคุณภาพ สวยงาม มีความหมายดี และ ที่สำคัญสามารถนำมารับประทานได้ ด้วยเหตุนี้มักเป็นผลไม้ที่เป็นปัญหาบ่อยครั้ง และ ทำให้ส่งผลเสียต่อผู้ให้ คือ ละมุด เชื่อว่าทำอะไรมักไม่โดดเด่น, มังคุด ทำอะไรไม่ดีเท่าที่ควร, พุทรา ทำอะไรแค่ประเดี๋ยวประด๋าว มะเฟือง มักฝืดเคือง, น้อยหน่า มักมีปัญหาอุปสรรค, น้อยโหน่ง ทำแล้วไม่สมบูรณ์ หรือ ผลไม้อื่นๆ เช่น มะตูม ลูกท้อ ระกำ กระท้อน เป็นต้น

คําไหว้ ไหว้ศาลพระภูมิศาลเจ้าที่

จากพิธีพราหมณ์ระบุการบูชาศาลพระภูมิให้เริ่มจาก จุดธูป 9 ดอก แล้วตั้งสมาธิจึงพนมมือ และ สวดมนต์นำด้วยบทนะโม เพื่อระลึกถึงพระพุทธ พระธรรม และ พระสงฆ์ ตามด้วยบทสักการะศาลพระภูมิ และ จบด้วยคำแปล โดยมีบทสวดว่า

นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุท ธัสสะ (3 ครั้ง)

ภูมมัสมิง ทิสาภาเค สันติภูมมา มหิทธิกา เตปิตุมเห อนุรักขันตุ อาโรคเยนะ สุเขนะจะ (3 จบ)

สิโรเม ขอเดชะพระภูมิเทวารักษาที่  รับพระพรจากเจ้ากรุงพาลี ให้วัฒนาถาวรสิ่งสุขแด่ข้าพเจ้า ขอให้ข้าพเจ้า (……….ทำการอธิษฐาน……) มั่งมีเงินทองและทรัพย์พัสดุข้าวของเนืองนอง  โสตถิ ชัยยะ ภะวันตุ เม

การไหว้สักการะองค์พระชัยมงคลเจ้า หรือ ศาลพระภูมิ ควรทำทุกวันพระ วันอังคาร วันเสาร์ หรือ วันสำคัญต่าง ๆ เช่น วันเกิดของตน วันนักขัตฤกษ์ ทั้งนี้ศาลพระภูมิ หรือ องค์พระชัยมงคลเจ้า ท่านมีทหารเอก 3 นาย นามว่า นายหลวง นายขุน และ นายหมื่น เวลานำสิ่งของไปถวายให้องค์พระชัยมงคลเจ้า ควรบอกนามนายทหารเอก 3 นามให้ช่วยยกไปถวายท่านด้วย

การไหว้ศาลพระภูมิ หรือ ศาลองค์พระชัยมงคลเจ้า เชื่อกันว่าช่วยปกป้อง รักษาบ้าน และ ยังนำสิ่งดี ๆ เข้ามาในบ้าน นอกจากนั้นยังเป็นประติมากรรมที่มีมาแต่โบราณของคนไทย ไม่ว่าจะไปไหนก็ควรบอกกล่าวให้ท่านรับรู้ หรือ แสดงความนับถือไม่ทางกาย หรือ ทางใจ อย่างน้อย ๆ ก็ทำให้ตัวเราเองรู้ว่ากำลังทำอะไรอยู่

ความหมายของจำนวนธูป

• 1 ดอก การจุดธูป 1 ดอกเป็นการจุดเพื่อไหว้เจ้าที่เจ้าทาง วิญญาณทั่วไป หรือผีจรที่อยู่ในพื้นที่บริเวณนั้น
• 3 ดอก การจุดธูป 3 ดอกเป็นการจุดเพื่อระลึกและบูชาถึงพระรัตนตรัย ซึ่งหมายถึง ที่พึ่งอันประเสริฐ 3 ประการ ได้แก่ พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์
• 5 ดอก การจุดธูป 5 ดอกเป็นการจุดเพื่อบูชาพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ ตลอดจนพ่อแม่และครูอาจารย์ผู้มีบุญคุณกับเรา
• 7 ดอก การจุดธูป 7 ดอกเป็นการจุดเพื่อรำลึกและบูชาถึงพ่อแม่และครูบาอาจารย์ที่จากไปแล้ว อีกทั้งยังเหมาะสำหรับการไหว้ศาลพระภูมิอีกด้วย
• 9 ดอก การจุดธูป 9 ดอกเป็นการจุดเพื่อบูชาเจ้าที่และไหว้ศาลพระภูมิ รวมถึง ผู้มีพระคุณต่างๆ นอกจากนั้น เลข 9 ยังเป็นเลขมงคลศักดิ์สิทธิ์ตามความเชื่อของคนไทยด้วย

ไหว้ศาลพระภูมิ วันไหนดี 

การไหว้ศาลพระภูมิ ควรไหว้สักการะศาลพระภูมิ (พระชัยมงคล) ทุกวันพระ วันอังคาร วันเสาร์ หรือวันสำคัญต่าง ๆ เช่น วันเกิดของตัวเองและวันนักขัตฤกษ์ อย่างไรก็ตามเป็นความเชื่อส่วนบุคคล หากตั้งศาลพระภูมิแล้วไม่ควรละเลยเด็ดขาด